Suprelorin implantaten

Dit is een speciale pagina over Suprelorin implantaten, aangezien dit een belangrijk middel is om ziektes bij vooral ex-legkippen te behandelen. Kennis met betrekking tot implantaten en de noodzaak ze te gebruiken is helaas niet overal aanwezig en vanwege het belang voor de kippen willen we zoveel mogelijk informatie geven. Wij zijn echter geen dierenarts en het is belangrijk een goede (vogel) dierenarts te zoeken voor je kip.

 

Wat is een (Suprelorin) implantaat?

Wij hebben het regelmatig over simpelweg een “implantaat”, de officiële naam is een Suprelorin implantaat (in het buitenland vaak Deslorelin implantaat genoemd). Een implantaat is een klein staafje dat onder de huid wordt ingebracht. De werkzame stof van het implantaat is desloreline. Desloreline is een GnRH agonist; dit middel zorgt ervoor dat de produktie van de voortplantingshormonen (testosteron en oestrogeen) wordt gestopt. Op deze manier vindt er geen eisprong meer plaats.

Implantaten worden al vele jaren gebruikt om kippen te stoppen met eieren leggen voor hun gezondheid. Een jaar of tien geleden is men in Groot Brittanië hiermee begonnen en inmiddels zijn vele andere landen gevolgd. Het implantaat zorgt ervoor dat er geen eisprong meer plaatsvindt en zodoende stopt de kip met eieren leggen. Veel problemen en ziektes die betrekking hebben op het legapparaat van de kip kunnen er mee worden voorkomen of opgelost. Legkippen zijn doorgefokt op maximale ei-produktie en dit geeft een enorme belasting op het lichaam van de kip. Het leggen van zoveel eieren is de oorzaak van veel ziektes bij de kip (lees hier meer over veelvoorkomende problemen met het legapparaat).

 

Heeft mijn kip een implantaat nodig?

Wanneer je kip een geredde legkip is, is de kans, naar inschatting, iets van 90% dat ze (op den duur) een implantaat nodig heeft. Vaak worden de symptomen van de zieke kip echter niet goed herkend door zowel de eigenaar als door hun dierenarts (wanneer deze onervaren is met kippen). Wanneer een ex-legkip ziek wordt, is het belangrijk om allereerst heel goed te controleren of ze geen aandoening aan haar legapparaat heeft. De volgende aandoeningen vereisen onmiddellijk een implantaat om de kip te redden:

  1. : EYP: Egg Yolk Peritonitis (ontstekingen in de buik als gevolg van eieren):

De ontstekingen in de buik van de kip worden vaak niet opgemerkt. De buik raakt vaak opgezet en de kip gaat moeilijker lopen en vertoont algemene symptomen van ziek zijn. In een ver gevorderd stadium kan de ontsteking zo groot zijn geworden dat de buik van de kip heel erg opgezet raakt en de andere organen verdrukt: de kip zal het dan benauwd krijgen, omdat haar longen steeds minder ruimte hebben. Heel vaak wordt ver gevorderde EYP niet herkend en wordt het aangezien voor een longontsteking, omdat de kip zo slecht ademt. Behandeling met antibiotica bestrijdt wel (een deel van) de ontsteking in de buik, maar haalt de oorzaak niet weg. Vaak komt de ontsteking een paar weken na de antibiotica behandeling weer terug, omdat ei-materiaal zich blijft ophopen in de buik van de kip. Een implantaat is de beste manier om EYP te behandelen. Een kip die dit heeft zal de rest van haar leven implantaten moeten krijgen.

  1. Eileider ontstekingen en verklevingen:

Ontstekingen in de eileider hebben als oorzaak dat er elke dag een ei doorheen moet. Het is belangrijk dat de kip zo snel mogelijk stopt met eieren leggen (aanvullende medicatie kan ook nodig zijn). Als de eileiders verkleefd zijn is het van levensbelang dat de kip nooit meer een ei legt: deze kan er simpelweg nooit meer doorheen naar buiten. Bij ernstige verklevingen kan een operatie (verwijderen van de eileiders) noodzakelijk zijn. Let wel op dat de eierstokken niet verwijderd kunnen worden, dus ook na een operatie zal de kip levenslang implantaten moeten krijgen).

  1. Cloaca prolaps

Een cloaca prolaps is soms goed te behandelen door middel van het hechten van de cloaca, maar als dit niet werkt is het raadzaam de kip een implantaat te geven. Haar cloaca en legdarm zal dan lange tijd rust krijgen en niet meer dagelijks uitgerekt worden met prolapsen als gevolg daarvan.

  1. Afwijkende eieren

Ook bij afwijkende eieren is het raadzaam om niet te lang te wachten met het plaatsen van een implantaat: er is dan al het een en ander gaande in het legapparaat en het voorkomen van ziekte is beter dan dat je te maken krijgt met een spoedgeval.

 

Waar kan ik een implantaat laten zetten en hoe gaat dat in z’n werk?

Een Suprelorin implantaat wordt altijd door een dierenarts geplaatst. Je kunt het qua formaat vergelijken met bijvoorbeeld een microchip, zoals die voor honden en katten wordt gebruikt. Het wordt met een holle naald onder de huid ingebracht, meestal boven op de rug tussen de beide vleugels van de kip. Sommige artsen zetten het implantaat in de borstspier van de kip, maar dit laatste moet je alleen laten doen door een ervaren vogel-arts.

Zeker wanneer je voor het eerst een implantaat laat zetten of wanneer je kip ziek is, is het belangrijk om naar een dierenarts te gaan die ervaring heeft met het behandelen van kippen en het zetten van implantaten.

 

Een implantaat kan wat bijwerkingen geven; het wel of niet optreden van deze bijwerkingen verschillen sterk per kip, maar we noemen ze hier toch allemaal. Bij een tweede of volgende implantaat zijn er meestal steeds minder bijwerkingen. Bijwerkingen kunnen zijn: verminderde eetlust of helemaal niet eten (dit duurt vaak enkele dagen en in ernstige gevallen helpt bijvoeren of dwangvoederen), de kip kan in de rui komen, de kip kan wat minder levendig zijn (dit kan een paar weken duren).

Wanneer er geen ervaren vogelarts beschikbaar is bij jou in de buurt, dan kan het een optie zijn navraag te doen bij andere dierenartsen voor de mogelijkheden. Vrijwel alle dierenartsen hebben Suprelorin implantaten op voorraad, want deze worden in Nederland veelal gebruikt bij honden en fretten, om ze (tijdelijk) chemisch te castreren. Ook deze dierenartsen kunnen een implantaat zetten bij een kip en hopelijk komen er steeds meer dierenartsen die dit ook doen.

Op deze pagina vind je dierenartsen in Nederland die ervaring hebben met behandelen van kippen en eileider-problemen met behulp van implantaten.

 

Hoe lang werkt een implantaat en is eenmalig een implantaat laten zetten voldoende?

De werking van een implantaat is tijdelijk. Wanneer het implantaat is uitgewerkt, wordt het legapparaat van de kip weer actief en zal ze weer eieren gaan aanmaken. In veel gevallen is het voor de kip van levensbelang dat ze nooit meer eieren legt en in die gevallen zul je een nieuw implantaat moeten laten plaatsen als de voorgaande is uitgewerkt.

Het duurt 1 dag tot twee weken voordat een implantaat werkt. Implantaten zijn er in twee verschillende sterktes: 4,7mg en 9,4mg. De sterkte is bij kippen vooral een indicatie voor de werkingsduur. De 4,7mg implantaten werken ca 2 tot 5 maanden en de 9,4mg implantaten werken in theorie twee keer zo lang, maar dit is lastig te controleren. De werkingsduur verschilt per kip en ook per keer, dus een voorspelling van de werkingsduur is moeilijk te geven. Het allerbelangrijkste is dat je de kip observeert om te zien of het implantaat nog werkt.

 

Hoe zie ik of het implantaat werkt en wanneer is het uitgewerkt?

 Aan de kip is meestal goed te zien of het implantaat werkt. Haar gedrag en uiterlijk zullen veranderen in die van een kip die eieren legt, naar die van een kip die geen eieren legt. Onderstaande afbeelding laat enkele voorbeelden zien van kippen zonder implantaat / kippen die eieren leggen (de afbeeldingen links) en kippen met implantaat / kippen die geen eieren leggen (de afbeeldingen rechts).

  • Kip zonder implantaat
  • Grote rode kam
  • Zit regelmatig in leghokje om ei te leggen, maakt eventueel een nestje van hooi of stro
  • Eet veel, de hele dag door, zoekt overal naar voedsel
  • “Hurkt” voor de haan (of wie ze vindt dat daarop lijkt)
  • De legbeentjes (aan beide kanten van de cloaca) staan ver uiteen (meer dan 2cm)
  • Pootjes zijn bleek van kleur. Hetzelfde geldt voor de snavel en de huid (te zien rondom ogen bijv)
  • Bij witte kippen (Leghorns) zijn oorlellen vaak wit / blauwig
  • Kip met implantaat
  • Kleinere kam, lichter van kleur
  • Zit nooit in het leghokje (gedurende de dag) en heeft geen nesteldrang
  • Minder voedsel nodig, is meer aan het chillen overdag
  • “Hurkt” niet voor de haan
  • De legbeentjes staan dicht bij elkaar (minder dan 2cm): er hoeft geen ei meer door
  • Pootjes worden geler van kleur, net als de snavel en de huid (voedingsstoffen in lichaam ipv ei)
  • Bij witte kippen (Leghorns) zijn oorlellen vaak geel / groenig

Onderstaande afbeelding laat enkele voorbeelden zien van kippen zonder implantaat (de afbeeldingen links) en kippen met implantaat (de afbeeldingen rechts). Van boven naar beneden zijn dit Bella, Florence en de voetjes van Limpy.

Wanneer één of meerdere van de symptomen uit de bovenstaande tabel en afbeelding verandert, kan dit een aanwijzing zijn dat het implantaat uitgewerkt raakt. Als je kip meer kenmerken krijgt van een kip zonder implantaat, overweeg dan het implantaat te vernieuwen, ook al legt ze (nog) geen eieren. Houdt altijd goed je kip in de gaten, zodat je er snel bij kan zijn wanneer het implantaat raakt uitgewerkt. Vooral voor kippen met EYP of aangetaste eileiders is het belangrijk er snel bij te zijn en een nieuw implantaat te geven voordat er weer eieren aangemaakt gaan worden.

De kosten van een implantaat

Houdt rekening met de kosten van een implantaat al voordat je geredde legkippen besluit te adopteren, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan. Wij zijn van mening dat de kosten van een implantaat nooit een belemmering mogen zijn voor het onthouden van deze veelal levensreddende medische zorg.

De prijs van een implantaat varieert per dierenarts. In Nederland kost een implantaat van 4,7mg tussen de €65 en €80 (NB: in Amerika, waar implantaten op veel grotere schaal voor kippen worden gebruikt, kosten ze 5x zoveel!). Wanneer een kip eenmaal permanent een implantaat nodig heeft, moeten er gemiddeld 2 tot 5 keer per jaar nieuwe implantaten worden geplaatst.

Extra informatie:

NB: Er zijn studies gedaan, waarbij is aangetoond dat het hormonaal onderdrukken van eieren leggen het risico op eileider kanker significant vermindert. Met name bij legkippen (die zijn doorgefokt om extreem veel eieren te leggen) komt eileider kanker heel vaak voor. Wanneer kippen geen eieren meer leggen, is er een duidelijke vermindering in het aantal gevallen van eileider kanker (zie http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3273612/)